austraLasia

vaclav2017.06.20 01:19

Dili –   Irmán sira hamutuk ho animadór/a ne’ebé hola parte husi Inspetoria FMA-TIN  totál ema 60,  halibur hamutuk iha eskola Maria Auxiliadora Comoro hodi partisipa iha semináriu ho tema “ joven no Lideransa” ne’ebé hato’o husi Señor Alberto da Piedade, ohin, 17 Juñu 2017. Formasaun ne’e ho objetivu atu animadór/a sira sai leader no protagonista iha moris.

Iha tema dader ne’e nian fahe ba parte 4 katak importánsia husi Lideransa mak prinsípiu lideransa nian; estilu lideransa; skills importante ba lideransa; no joven hanesan lideransa.

Molok atu tama ba tema sira iha leten, Senhor Alberto fó koñesimentu ba an rasik,  ne’ebé iha ligasaun ho moris nudar lider ida ho atividade hananu unfreezer kona ba “ Harii komunidade” no tuir tan atividade ida mak lulun tissue iha grupu laran, ne’ebé hatudu katak iha grupu laran iha lideransa  ida ne’ebé anima maibé mós presiza inklui ema seluk atu serbisu hamutuk  nune’e bele hetatn rezultadu diak.

  1. Prinsípiu Lideransa

Prinsípiu 10 husi Lideransa

  • Buka hatene kona ba ita nia an rasik no dezenvolve nafatin
  • Hatene halo serbisu
  • Responsavel ba asaun
  • Halo desizaun ne’ebé loos no tuir tempu
  • Sai ezemplu / modelu di’ak
  • Hatene no tau matan ba ema seluk
  • Hatene loke an no transparente
  • Sai ema ne’ebé konfiavel hatene an no iha komitmen aas ba nia an rasik no mós ba ema seluk
  • Hatene klaru metas, serbisu no bele atinji rezultadu
  • Hatene jere ekipa ( team Player)

 

  1. Estilu Lideransa

Maneira ida nebe lider ida uza atu oinsá  guia,  tulun, suporta no fasilita mak iha tipu sira tuirmai ne’e:

  • Autoritária : lideransa ne’ebé fó enfaze ba diferensa entre leader no follower iha hahalok ne’ebé kontrola relasaun ho subordinadu no fokus ba meta.
  • Paternalista: lideransa ne’ebé iha fuan aman ba subordinadu hodi fó atensaun tomak no kria relasaun hanesan família.
  • Demokrátika: lideransa ne’ebé konsidera ema seluk nia opiniaun hodi enkoraja ema seluk.
  • Transaksionál: Lideransa ne’ebé implementa kastigu no apresiasaun tuir dezempeñu.
  • Transformasional: lider ne’ebé ho hanoin nakloke atu kria mudansa no influénsia makaas atu muda ema sira nia hanoin no mos iha hahalok ne’ebé karizmátiku.
  • Laissez Faire: Lideransa ne’ebé fó responsabilidade tomak ba subordinadu atu halo
  • Narsizista: Lideransa ne’ebé hanoin an de’it, foti an, dominante, lahalo diálogu, la amigável.

 

  1. Skill Lideransa

Lider diak ida presiza:

  • Adapta-an: Adapta an ho situasaun ne’ebé iha
  • Rezolve problema : Identifika problema, analiza no buka solusaun
  • Tékniku komunikasaun: Oinsá bele komunika ho ema no iha situasaun diferente
  • Relasaun interpesoál ( Rede serbisu): Bele jere di’ak relasaun ho ema seluk nune’e bele haluan rede serbisu (network)
  • Hatene halo serbisu: Bele demonstra komitmen no responsabilidade bainhira iha knaar no serbisu ruma ne’ebé delega mai ita
  • Hatene Jere: Oinsá bele serbisu mesak no mos serbisu ekipa bele jere ho di’ak no efetivu

 

  1. Joven hanesan Lideransa

Joven sira mak  esperansa ne’ebé sukat abilidade hodi sai masin no naroman ba mundu, liu- liu ba maluk foinsáe sira.

Ikus liu taka ho pergunta sira kona ba oinsá animadór/a ida nia knaar iha oratóriu.

  • Ha’u bele adapta ho ambiente naran de’it?
  • Ha’u bele rezolve problema sira ne’ebé ha’u enfrenta iha oratóriu?
  • Ha’u iha duni abilidade atu komuika ba se de’it, klaru no ho di’ak?
  • Ha’u iha relasaun ne’ebé di’ak ho ema hotu?
  • Ha’u iha responsabilidade ba serbisu ka knaar ne’ebé entrega mai ha’u?
  • Ha’u bele jere alin no kolega animadór/a sira seluk?

Resposta sira sei hatán tuir ida-idak nia posibilidade pesoál ho onestu tuir realidade ne’ebé  ida-idak hasoru iha misaun ne’ebé hala’o.

(Ines Bartolo-Agata Freitas-Maria Sarmento)

Attach

Drag and drop your files here, or Click attach files button.

Maximum File Size : 0MB (Allowed extentsions : *.*)

0 file(s) attached ( / )